“Dankzij de dijken” door Johan Termote
Zondag 4 december 2022 om 10 uur: een boeiende lezing in de ontvangstruimte van Lange Max Museum.
De bedijking van de IJzervallei vormde één van de grootste ondernemingen in het vroegmiddeleeuwse Vlaanderen. Dit uitgestrekt schorrengebied dat tot 20 km landinwaarts reikte was in de prehistorie en de Romeinse periode al van groot economische belang voor zoutwinning en schapenteelt.
Vanaf de 10de eeuw start de geleidelijke bedijking, een onderneming die pas in het begin van de 13de eeuw wordt afgerond. De trigger vormt de stijgende vraag naar voedsel en naar graanproducten in het bijzonder. Dit omzetten van schorre naar polder is een complex proces. Naast het opwerpen van dijken dienen gelijklopend de afwatering georganiseerd en vaarten gegraven. In het zog van de bedijking breidde ook de permanente bewoning uit.
We krijgen stilaan een beter inzicht hoe dit alles concreet verliep. De keuzes genomen bij deze onderneming laten zich tot de dag van vandaag voelen en bepalen nu nog altijd het landschap.
In de laatste decennia tekenen zich belangrijke problemen af. De klimaatsverandering, de zeespiegelrijzing en de geforceerde afwatering leiden tot nieuwe uitdagingen in het beheer. Ook voor de archeologie heeft dit belangrijke gevolgen.
Inkom: 10 euro, drankje inbegrepen. De lezing is een organisatie van de met ons samenwerkende vereniging Spaenhiers.
(1) Kaart, naar Termote, De bedijkingshistoriek van de IJzer- en de Handzamevallei, In: Zwaenepoel, A. & Verhaeghe, F. (Red. 2011). De Broeken van de IJzer- en de Handzamevallei, p. 19-20. Deze kaart werd overgetekend en verruimd in het noordoosten en gebruikt in Jaarboek 2020 van Spaenhiers in Staelens, Hovaere(molen) in een historisch geografische context.
